Medical Park Gebze Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Hülya Bayiz ileri yaş, bakım evinde kalmak, alkol ve sigara kullanımı, eşlik eden kalp yetmezliği ve diyabet gibi kronik hastalıklar, kalabalık yaşam, yaşlılarda morfin kullanımı gibi sebeplerin zatürre riskini arttırdığı belirtiyor.
Solunumda sistemik dolaşım yoluyla oluşabilen zatürre, en sık ağız içindeki mikrobik ajanların akciğerlere ulaşması sonucu meydana gelir. Çeşitleri, oluşum yeri ve şekillerine göre şöyle adlandırılır: Toplumda gelişen, hastanede gelişen, bağışıklık sistemi baskılanmış kişide gelişen ve sağlık bakımıyla ilişkili zatürre.
Tanı için akciğer filmi
Zatürreli hastalarda; öksürük, balgam, hemoptizi, yan ağrısı, nefes darlığı, ateş, terleme, üşüme-titreme, halsizlik, iştahsızlık, taşikardi ve akciğer grafisi bulgularına rastlanır. Doç. Dr. Hülya Bayiz “Uygun klinik bulgular ve fizik muayene bulgularının varlığında ve eğer mümkünse alınan akciğer filminde infiltratların gözlenmesi zatürre tanısı için yeterli olmaktadır” diyor.
Tam kan sayımı, karaciğer ve böbrek fonksiyon testlerinin zatürre tanısındaki katkıları sınırlı kalır. Ancak, hastaneye yatış kararı verilmesinde, tedavi seçiminde ve antibiyotik dozunun belirlenmesinde yararlı olur.
Zatürre olguları karşısında verilmesi gereken ilk karar, hastanın hastaneye yatırılmasının zorunlu olup olmadığıdır. Bu kararı verirken hekime yardımcı olması için bazı objektif ölçütler tanımlanmıştır. Bu ölçütleri kullanmak, bir yandan gereksiz hastaneye yatışları azaltacağı gibi, diğer yandan yüksek riskli hastaların da tanınmasını kolaylaştırır.
Tedaviye gecikmeden başlanmalı
Zatürre olgularında, özellikle yaşlı hastalarda tedaviye gecikmeden başlanması sonuca olumlu yönde etki edebilir. Zatürreli bir hastada tedaviye yanıt, klinik bulgularla ölçülmelidir. Etkin bir antibiyotik tedavisi uygulandığında klinik bulgularda 48-72 saat içinde belli bir düzelmenin olması beklenir. Bu nedenle ilk 72 saatte başlangıç tedavisi değiştirilmez.
Ateş 2-3 günde düşer
Klinik olarak önemli ölçüde kötüleşme varsa veya kullanılan tedavinin etkili olmadığı bir etken saptanmışsa tedavi daha erken değiştirilebilir. Risk faktörü taşımayan ve komplikasyon gelişmemiş zatürreli hastalarda ateş genellikle 2-3 günde düşer.
KUTU
Tedavi yanıt vermiyorsa
Hasta tedaviye yanıt vermiyorsa şu basamaklar takip edilebilir:
- Altta yatan kronik hastalıklar incelenir
- Dengeli beslenmenin sağlanır
- Hijyenik önlemler alınır
- Sigara ve alkol alışkanlıkları kontrol altına alınır
ARA SPOTLAR
SANILAN AKSİNE ZATÜRRE BİR KIŞ HASTALIĞI DEĞİLDİR.
ÖZELLİKLE YAŞLI HASTALARDA TEDAVİYE GECİKMEDEN BAŞLANMASI SONUCU OLUMLU ETKİLİYOR.
