Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaeli Tarihi Sempozyumlarından dördüncüsünü bu yıl Gebze bölgesinde çok önemli eserleri bulunan Çoban Mustafa Paşa adına düzenliyor. 3 gün sürecek “Uluslararası Çoban Mustafa Paşa ve Kocaeli Tarihi-Kültürü Sempozyumu-IV” öncesinde Çoban Mustafa Paşa, Gebze’de kendi adını taşıyan ve camideki türbesi başında anıldı. Başkan Karaosmanoğlu, ‘’Tarih sempozyumlarımızda Kocaeli’nin tarihine hizmet ediyor ve ışık tutuyoruz. Bu yılki tarih sempozyumumuzu Çoban Mustafa Paşa adına düzenliyoruz. Bu vesileyle Çoban Mustafa Paşa’yı rahmetle ve minnetle anıyoruz’’ dedi.
NAMAZ ÇIKIŞI LOKMA DAĞITILDI
Tarih sempozyumunun açılış oturumu öncesinde Gebze Çoban Mustafa Paşa Camii’ndeki Cuma namazı çıkışında lokma dağıtıldı. Çoban Mustafa Paşa’nın türbesi başında anıldığı etkinlikte Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin mehter takımı da tarihi marşları seslendirdi. Buradaki etkinliğe Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı İbrahim Karaosmanoğlu, Gebze Belediye Başkanı Adnan Köşker, Kocaeli il Müftüsü Yusuf Doğan, AK Parti Gebze İlçe Başkanı Hasan Soba,Ak Parti Çayırova ilçe başkanı Zafer Kılıç, Büyükşehir Genel Sekreteri Doç. Dr. Tahir Büyükakın, Genel Sekreter Yardımcısı Ali Yeşildal ile vatandaşlar katıldı. Yapılan duaların ardından Prof. Dr. Haluk Selvi, Çoban Mustafa Paşa’nın hayatına yönelik bilgiler aktardı.
TÜRBESİ GEBZE’DEKİ KÜLLİYEDE
Bu yılki sempozyumla; yerel tarih çalışmaları kapsamında Kocaeli Tarihi araştırmalarına ve kültürüne katkı sağlamak, akademisyenler arasındaki iletişim ve işbirliğini güçlendirmek, aynı zamanda Kocaeli’nde Osmanlı döneminin en önemli simalarından biri olan ve “Çoban”, “Gazi”, “Boşnak”, “Damat”, “Mısırlı Paşa”, “Polak”, “Koca Lala” lakaplarıyla tanınan Mustafa Paşa’yı gündeme taşımak amaçlanıyor. Yavuz Sultan Selim ile Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinin önemli devlet adamlarından olan ve sırasıyla, “Kapıcıbaşı”, “Beylerbeyi”, “Rumeli Beylerbeyliği” görevlerinde bulunan, vefat edince de kendi adına inşa ettirdiği en büyük vakıf eseri olan Gebze’deki külliyesinin içinde yer alan türbesine gömülen bu devlet adamı böylece anılmış olacaktır.
ÇOBAN MUSTAFA PAŞA KİMDİR?
Yavuz Sultan Selim ile Kanuni Sultan Süleyman dönemlerinde önemli devlet görevlerinde bulunan biridir. Aslen Bosnalı’dır. Yeniçeri Ocağı’nda yetişmiştir. Kaynaklarda ona ait ilk bilgiye göre, 1514 yılında yapılan Çaldıran Savaşı’na katılmıştır. Müteakiben sarayda yetişerek sırasıyla, “Kapıcıbaşı”, “Beylerbeyi”, “Rumeli Beylerbeyliği” görevlerinde bulunmuş, bu makamda iken, sadrazam Pîr Mehmed Paşa’nın isteği ile Sultan Selim tarafından III. Vezirliğe tayin edilmiştir. Kanuni Sultan Süleyman döneminin ilk yıllarında da vezirliğe devam eden Mustafa Paşa, 1521 Belgrad Seferinde, Belgrad’a Tuna yönünden saldıran kuvvetlere komuta etmiştir. 1522’de, serdar olarak donanmanın başında Rodos Seferi’ne çıkan Paşa, kuşatma sırasında ölen Mısır valisi Hayr-Bayın yerine 17 Aralık 1522’de Mısır valiliğine atanmıştır. Mayıs 1523’e kadar, yani 6,5 ay gibi kısa bir süre zarfında, çıkan isyanı bastırdığı için İstanbul’a dönmüş daha doğrusu geri çağrılmıştır. Bu olayı müteakip II. vezirlik görevini sürdürürken Nisan 1529 tarihinde İstanbul’da vefat etmiş, dolayısıyla kendi adına inşa ettirdiği en büyük vakıf eseri Gebze’deki külliyesinin içinde yer alan türbesine gömülmüştür. Yerine ise Kasım Paşa, vezirliğe getirilmiştir.
GEBZE’DE ÇOK SAYIDA ESERİ VAR
Çoban Mustafa Paşa’nın Gebze’de cami, han, imaret, hânikâh (tekke), tabhane, paşa odaları, kütüphane, hamam ve türbeden oluşan külliyesinin dışında, banisi olduğu diğer yapıların dökümü şöyledir: Eskişehir’de cami, hânikâh (tekke/medrese), han, imaret ve sıbyan mektebinden oluşan külliye; İstanbul-Rumelihisar, Galata ve Seyidgazi ile Rodos’ta birer sıbyan mektebi, Silistre ve Prevadi’de birer hamam; Edime-Sögütlüdere’de köprü, Edirne’de bir han ile iki hamam Svilengrad’da köprü ile Üsküp’te cami ve imaret.
