Bu noktada çocukların

sadece yemek yemeleri değil, neyi, ne kadar ve ne zaman yedikleri de önem kazanıyor.

Çocukluk çağı beslenmesinin de yetişkinler gibi bazı ilkelere dayandığını söyleyen Acıbadem

Kadıköy Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Neşe Ceylan, özellikle okul döneminde

ipin ucunu kaçıran ve besin değeri düşük fastfood gıdalara ve abur cubura yönelen çocukların

yaz tatilinde ailelerinin kontrolüyle sağlıklı beslenme alışkanlıklarını yeniden

kazanabileceklerine dikkat çekiyor ve çocukların neyi ne kadar yemesi konusunda önerilerde

bulunuyor…

Çocuklar için en önemli kazanımların başında sağlıklı beslenme alışkanlıkları geliyor. Bu

nedenle gelişimleri devam eden çocuklarda günlük ortalama almaları gereken kalori miktarı

ve alacakları besinlerin sıralamasına dikkat etmek son derece önemli. Her çocuğun vücut

yapısının ve gelişiminin farklı olduğunu belirten Acıbadem Kadıköy Hastanesi Beslenme

ve Diyet Uzmanı Neşe Ceylan, “Çocukların beslenme alışkanlıklarının genetik yapı,

cinsiyet, vücut yapısı ve şekline göre belirlenmesi gerekiyor. Enerjilerini karşılamak ve sağlıklı

büyüme ve gelişmelerini sürdürmeleri için, günlük olarak karbonhidratlar, proteinler, yağlar,

vitamin ve mineralleri içeren besin gruplarından yaşlarına ve fiziksel aktivitelerine uygun

miktarlarda tüketmeleri gerekiyor” diyor.

Yaz döneminde harcanan kalori artıyor

Çocuklarda günlük enerji ihtiyacının yüzde 55-60‘ının karbonhidratlardan, yüzde 15-20’sinin

proteinlerden, yüzde 30’unun da yağlardan karşılanması gerektiğini söyleyen Beslenme ve

Diyet Uzmanı Neşe Ceylan; “Çocukların farklı yaşlarda farklı miktarlarda belirli besin ögelerine

gereksinimleri vardır. Ayrıca harcadıkları günlük enerji miktarları da fiziksel aktivitelerine göre

değişiyor. Özellikle yaz döneminde çocukların harcadığı kalori miktarı önemli ölçüde

artabiliyor. Bu nedenle 4-6 yaş grubu için ortalama günde 1400-1600 kcal, 9-12 yaş grubu

içinse günde ortalama 1800-2000 kcal enerji almaları öneriliyor” diyor.

Yoğun fiziksel aktivitesi olan çocukların büyüme ve gelişmesi için besinsel ihtiyaçlarının daha

da arttığını söyleyen Dyt. Neşe Ceylan, “Ebeveynler, besin çeşitliliğini arttırarak düzenli ana

ve ara öğünlerle birlikte kurulu bir düzen oluşturmalıdır. Eğer çocukların besin alımında ciddi

eksiklik olduğu düşünülüyorsa mutlaka bir uzmandan destek alınmalıdır” diyor.

Peki, çocukların sağlıklı büyüme ve gelişme sürecinin devam etmesi için hangi gıdalardan ne

kadar tüketmeleri gerekiyor? Beslenme ve Diyet Uzmanı Neşe Ceylan bu konuda ebeveynlere

yol gösterecek önerileri sıralıyor…

1. Doğru karbonhidratı seçin

Zihinsel ve fiziksel çalışma için vücuda gerekli enerjiyi sağlayan besin ögesi olan

karbonhidratlar, çok hızlı sindirilip kısa sürede enerjiye dönüşüyor. Ancak, çocukların günlük

enerjilerinin yaklaşık yüzde 50’sini karşılayan karbonhidrat içeren ürünler arasından da doğru

tercihleri yapmak gerekiyor. Bu ihtiyacın, beyaz undan yapılmış gıdalar, beyaz şeker, şuruplu

gıdalar gibi basit karbonhidratlar yerine, tam buğday veya tam çavdardan yapılmış tüm

gıdalar, yulaf ezmesi, bulgur, baklagiller, meyve ve sebzeler gibi kompleks

karbonhidratlardan karşılanması gerekiyor.

2. Günlük enerjinin yüzde 30’u yararlı yağlardan alınmalı

Çocukların günlük aldıkları enerjinin yaklaşık yüzde 30’unun yararlı yağlardan sağlanması

gerekiyor. Omega-3, omega-6 ve omega-9 gibi doymamış yağ asitleri çocuklarda göz ve

beyin gelişimini, bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesini ve kalp-damar hastalıkları riskinin

azalmasını sağlıyor. Bunun için; balık, ceviz, fındık ve bademle birlikte, lahana, brokoli,

karnabahar ve tüm yeşil yapraklı sebzelerin düzenli olarak tüketilmesi gerekiyor.

3. Sağlıklı gelişim için 2-3 porsiyon protein şart

Vücut dokularını oluşturan, devamlılığını sağlayan ve onaran proteinler, çocukların büyüme ve

gelişmesi için de çok büyük önem taşıyor. Bu nedenle çocukların, oldukça iyi bir protein

kaynağı olan et, balık, beyaz et, süt ve süt ürünlerinden günlük 2-3 porsiyon tüketmelerine

özen göstermek gerekiyor.

4. Büyüme ve gelişimin olmazsa olmazı, vitamin ve mineraller

Çocukluk çağı boyunca büyüme ve gelişmeyi vitamin ve mineraller de destekliyor. Süt ve süt

ürünleri ile koyu yeşil yapraklı sebzelerde bulunan kalsiyum özellikle küçük yaştaki çocukların

beslenmesinde etkili bir mineral olarak yer alıyor. Güçlü kemikler ve diş sağlığı için son

derece önem taşıyan kalsiyum miktarı, çocuklar ergenlik dönemine yaklaştıkça günlük

önerilen alım miktarının çok altında kalabiliyor. Yetişkinleri etkileyen kemik hastalığı olan

osteoporoz riski kalsiyumdan zengin beslenemeyen çocuklarda da ortaya çıkabildiği için 1-3

yaş arasında günlük 700 mg, 4-8 yaş arasında günlük 1000 mg kalsiyum, 9-18 yaş arası

çocuklarda ise günlük 1300 mg kalsiyum alınması gerekiyor. Ortalama kalsiyum ihtiyacını

karşılamak için günlük 500 ml süt veya yoğurt, 1-2 kibrit kutusu peynir ve 2 porsiyon

sebzelerden tüketmek yeterli oluyor.

Meyve ve sebzeden yetersiz beslenen çocuklarda B kompleks vitaminler başta olmak üzere

birçok vitaminden yetersiz beslendiği için vitamin eksikliği görülebiliyor. Özellikle iştah

azaldığında ve çocuklar yeterince sağlıklı beslenemediğinde aileler vitamin-mineral takviyesi

kullanma konusunda tereddütte kalabiliyor. Ancak, günlük 2-3 porsiyon sebze ve meyve, 500

ml süt veya yoğurt, 7-8 porsiyon ekmek grubundan tüketildiğinde vitamin ve mineral

takviyesine ihtiyaç duyulmuyor.

5. Kızların gelişiminde demir çok önemli!

Kanda oksijen taşımakla görevli olan demir, hızlı büyüme periyodu sırasında kan hacminin

genişlemesi için gerekli bir mineral. Ancak, demir eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan anemi,

bazı çocuklar için problem yaratabiliyor. Özellikle ergenliğe giren kızların mensturasyon

döneminde kanla birlikte kaybettikleri demir için fazladan demire ihtiyaçları bulunuyor.

Erkekler günlük 10 mg ve kadınlar ise günlük 18 mg demire ihtiyaç duyuyor. Kırmızı et, balık,

beyaz et ve demirden zenginleştirilmiş ekmekler ve gevrekler, kuru üzüm gibi kuru meyveler,

pekmez, yumurta gibi besinler demirin en iyi kaynakları arasında yer alıyor.

Tatilde kahvaltıyı tekrar sevdirin!

Okula başladıktan sonra çocuklarda en fazla gözlenen problemin öğün atlamak olduğunu

söyleyen Beslenme ve Diyet Uzmanı Neşe Ceylan; “Özellikle okula giden çocuklarda, erken

saatte kalkıp okula gidildiği için kahvaltı yapmama, ders aralarında sağlıklı ara öğünler yerine

arkadaşlarıyla birlikte cips, çikolata, bisküvi tarzı abur-cubur gıdalar tüketme gibi alışkanlıklar

ortaya çıkabiliyor. Bu uzun tatil sürecinde özellikle kahvaltı alışkanlığını kaybeden çocuklara

bu alışkanlığın yeniden kazandırılması gerekiyor” diyor. Bunun yanında tatil döneminde besin

değeri ve posa oranı düşük fastfood gıdalara karşı da çocukların yeniden bilinçlendirilmesi

gerektiğini belirten Beslenme ve Diyet Uzmanı Neşe Ceylan, “Yaz tatilinde çocukları sağlıklı

atıştırmalıklara yönlendirmek ve bu alışkanlığı kalıcı hale getirmek çok önemli” diyor.